Opłaty za przejazd autostradami w Polsce różnią się w zależności od zarządcy drogi, rodzaju pojazdu, pokonywanych odcinków. W Polsce możemy spotkać się z kilkoma sposobami poboru opłat.
W Polsce mamy 1753,6 km autostrad, w tym 726 km płatnych i 2871,3 km dróg expresowych. Odcinki koncesyjne to 465 km, 261 km stanowią odcinki rządowe. Na nich funkcjonują obecnie niezależne od siebie systemy płatności.
Metody płatności różnią się w zależności od dopuszczalnej masy pojazdu i poszczególnych odcinków. Na chwilę obecną płatności za autostrady w Polsce to bramki, bilety papierowe, elektroniczne i spora pula różnych aplikacji. System elektroniczny jest mniej dostępny dla osób nie posiadających telefonów z możliwością ściągnięcia aplikacji, co powoduje, że muszą nadkładać drogi, by kupić papierowy bilet, albo wybierać inny nieodpłatny odcinek drogi.
Aktualnie koniecznością wniesienia opłat za przejazd objęte są poniżej wymienione odcinkach autostrad:
1. Odcinki zarządzane przez GDDKiA:
- A2 Konin-Stryków
- A4 Wrocław (węzeł Bielany Wrocławskie) - Sośnica (węzeł Sośnica)
- Autostrada A1 (Rusocin-Nowa Wieś)
- Autostrada A2 (Konin-Świecko, z wyłączeniem odcinka pomiędzy węzłami Poznań Zachód i Poznań Wschód)
- Autostrada A4 (Kraków-Katowice)
Zanim to się jednak stanie, w Polsce wciąż bezpłatnie możemy przejechać następującymi odcinkami autostrad:
A1 Maciejów-Gliwice-Sośnica, Łódź Północ-Tuszyn
A2 Poznań Zachód-Poznań Wschód, Sługocin-Zdżary, Arynów-Ryczołek
A4 Jędrzychowice-Wrocław Bielany, w Gliwicach, Gliwice-Sośnica-Katowice-Murckowska, Kraków-Korczowa oraz A6, A8, A18.
Istnieje wiele sposobów uiszczania opłaty za przejazdy odcinkami płatnymi w Polsce
Decydując się na wybór drogi, którą chcemy jechać musimy zdawać sobie sprawę z tego, że metody płatności w zaleności od pokonywanego odcinka mogą być różne. I tu można wymienić wymienić klasyczne bramki, dalej papierowy bilet zakupiony na stacji paliw oraz możliwość uiszczania opłaty za pomocą aplikacji mobilnej.
Pobór opłat na bramkach
Chyba najbardziej znanym sposobem jest korzystanie z manualnych punktów poboru opłat czyli bramek. Znajdują sie one na koncesyjnych odcinkach autostrad (A1 Gdańsk-Toruń, A2 Świecko-Konin i A4 Katowice-Kraków). Tutaj zapłacimy gotówką, kartą płatniczą lub kartami paliwowymi.
Bilet autostradowy elektroniczny
E-bilet autostradowy to jedna z metod płatności za przejazd po płatnych odcinkach autostrad zarządzanych przez GDDKiA A2 Konin-Stryków i A4 Wrocław-Sośnica, która obowiązuje od 1 grudnia 2021 r. Za przejazd tymi odcinkami w systemie e-TOLL można zapłacić również w aplikacji e-TOLL PL oraz korzystając z urządzeń GPS znanych jako OBU i ZSL i dopuszczonych do systemu e-TOLL.
E-bilet należy nabyć przed wyruszeniem w trasę. Można go zakupić
- w formie elektronicznej w aplikacji partnerów systemu e-TOLL lub na stronie www e-TOLL.
- w formie elektronicznej w sklepie na etoll.gov.pl
- w formie papierowej (na stacjach paliw)
Osoby, które nie korzystają z systemu e-TOLL, zapłacą za przejazd poprzez kupno biletu autostradowego czyli e-biletu. E-bilet autostradowy w formie elektronicznej kupuje się przed wjazdem na autostradę za pomocą aplikacji e-TOLL PL BILET, mPay, Spar, Orlen Pay. Bilet jest ważny przez 48 godzin od zadeklarowanej daty rozpoczęcia podróży. Bilety w formie papierowej można nabyć na stacjach Orlen.
Aplikacja e-TOLL PL BILET
To metoda zakupu e-biletu autostradowego. Należy ściągnąć aplikację e-Toll Bilet. W okienku wpisuje się numer rejestracyjny auta, datę i godzinę podróży, bramkę wjazdu na autostradę i bramkę zjazdu. Trzeba podać dane swojej karty kredytowej i bilet zostaje zakupiony. Aplikacja przeznaczona dla kierowców motocykli i pojazdów lekkich o dopuszczalnej masie calkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, poruszający się po płatnych odcinkach autostrad A2 (Konin-Stryków) i A4 (Wrocław- Sośnica) zarządzanych przez GDDKiA.
Orlen Pay
Aplikacja, poza opcją dokonywania płatności za paliwo, pozwala także na zakup e-biletu na podróże przez płatne odcinki państwowe A2 (Konin-Stryków) oraz A4 (Wrocław-Gliwice).
Urządzenie pokładowe A4Go
A4 (Katowice-Kraków) Urządzenie pokładowe pozwalające na zapłacenie za przejazd wykorzystuje technologię mikrofal do komunikowania się z anteną na bramkach autostrady.
Prepaid - do urządzenia pokładowego A4Go przypisane są impulsy sprzedawane w pakietach. Postpaid - do urządzenia pokładowego A4Go przypisana jest karta płatnicza. Może być wykorzystywane w różnych pojazdach.
Aplikacja Spark
Przed rozpoczęciem podróży należy sprawdzić trasę przejazdu w aplikacji, zapłacić. Obsługuje państwowe odcinki (A2 Konin-Stryków oraz A4 Wrocław-Gliwice).E-bilet autostradowy (e-Toll), bez śledzenia lokalizacji.
e-bilet internetowy
Ta forma płatności jest dostępna dla państwowych odcinków autostrady A2 (Konin-Stryków) oraz A4 (Wrocław-Gliwice). E-bilet można kupić na stronie rządowej etoll.gov.pl. Należy podać numer rejestracyjny pojazdu, kraj rejestracji, kategorię auta, odcinek autostrady oraz datę i godzinę planowanego rozpoczęcia przejazdu. Procedura wygląda analogicznie jak w przypadku aplikacji e-TOLL PL BILET. E-bilet na przejazd autostradą jest ważny 48 godzin od wskazanej na stronie daty rozpoczęcia przejazdu. Należy go zachować do kontroli. Płatności za bilet można dokonać kartą lub BLIK-iem.
-
Videotolling
Automatyczny system rozpoznawania numerów rejestracyjnych. Identyfikuje pojazd wykorzystując wideo lub zdjęcia tablic rejestracyjnych pojazdów podlegających opłacie drogowej.
Aplikacja Autopay obsługująca odcinki A1 i A4(Katowice-Kraków).Należy pobrać aplikacje mobilną (App Store, Google Play, AppGalery) zarejestrować się albo aktywować usługę w bankowości internetowej. System Autopay zidentyfikuje pojazd po numerze rejestracyjnym, podniesie szlaban i automatycznie pobierze opłatę z podpiętej karty płatniczej lub dopisze koszt do rachunku za telefon.
Aplikacja mPay autostrada A2 Konin-Stryków, A4 Wrocław-Sośnica, w systemie e-Toll, oraz koncesyjny odcinek A4 (Katowice-Kraków)i A1 (Toruń-Gdańsk) w systemie videotolling. Należy pobrać aplikację mobilną (App Store, Google Play, AppGalery), założyć konto w aplikacji lub przez strone internetową www.mpay.pl i zapewnić środki do płatności.
SkyCash obsługuje płatności mobilne na odcinkach opartych o videotolling (autostrada A4 i w bramkach AmberOne na autostradzie A1) oraz e-Toll czyli zakupu biletu przed wjazdem na autostradę (A2,A4).
AmberGo automatyczny system poboru opłat, oparty na odczytywaniu numerów rejestracyjnych przez kamery zainstalowane na bramkach. Działa na autostradzie A1 (Toruń-Gdańsk). Wystarczy raz zarejestrować się w systemie AmberGO, by mijać bramki bez zatrzymywania. Płatność odbywa się automatycznie online. Aby skorzystać z systemu należy zainstalować w telefonie aplikację AmberOne dla Android lub iOS oraz jedną z aplikacji do obsługi płatności online, np. Autopay, SkyCash i mPay.
-
Geolokalizacja
Wyznacza pozycję pojazdu przy zastosowaniu pozycjonowania satelitarnego.
Aplikacja e-TOLL to rządowa aplikacja, którą płaci się za przejazdy na państwowych odcinkach autostrad. Z aplikacji mogą skorzystać użytkownicy pojazdów lekkich poruszający sie po odcinkach autostrady A2 (Konin-Stryków) oraz A4 (Wrocław-Sośnica). Dostępna jest na smartfonach z Androidem i iPhone’ach z systemem iOS 13 lub nowszym. Trzeba pobrać aplikację mobilną (App Store, Google Play). Należy dodać do aplikacji kartę płatniczą.
Aplikacja Autopay według założenia aplikacja otrzymuje informace z telefonu w momencie przejazdu przez punkty wjazdu i zjazdu z płatnego odcinka. Z użyciem tego systemu można zapłacić za odcinki państwowe (A2 Konin-Stryków) oraz A4 (Wrocław-Gliwice), i koncesyjne A1 (Toruń-Gdańsk) oraz A4 (Katowice-Kraków).
Urządzenie pokładowe OBU i ZSL ZSL to urządzenia, które są instalowane na stałe do pojazdów z podłączeniem do komputera pojazdu CAN i cyfrowego tachografu. Urządzenia przenośne OBU posiadają możliwość zainstalowania we własnym zakresie i podłączenia do złącza zapalniczki.
Nasze urządzenia przeszły pozytywnie weryfikację i uzyskały pozytywny wynik w testach dla systemu e-TOLL. Są dostępne w sieci dystrybucji Ministerstwa Finansów i na naszej stronie internetowej. Obecnie znajdują się na czołowym miejscu list operatorów urządzeń ZSL i OBU.
Należy zarejestrować się w Internetowym Koncie Klienta (IKK) w systemie e-TOLL aby móc korzystać z powyższych urządzeń.
Z kolei w systemie zamkniętym kierowca pobiera bilet autostradowy na bramce wjazdowej i uiszcza opłatę na bramce wyjazdowej. Na autostradzie A2 może to być odcinek Gołuski – Trzciel. Za tę trasę przebytą autem osobowym kierowca może zapłacić na Stacji Poboru Opłat Trzciel. Możliwe jest przyjęcie płatności w obcej walucie, np. euro czy dolarach amerykańskich, jednak nie jest przyjmowany bilon. Honorowane są również karty płatnicze i karty paliwowe.
Zakup biletów autostradowych miały ułatwić biletomaty. Pierwotnie miały być one umieszczone na MOP-ach. Niestety przetarg na nie został odwołany. Bilety można kupować jedynie na stacjach paliw.
Więcej o systemie e-Toll
Służy do poboru opłat za przejazd po płatnych odcinkach autostrad, dróg expresowych i krajowych zarządzanych przez GDDKiA za pomocą geolokalizacji. System rejestruje ile kilometrów poruszaliśmy się odcinkami, za które trzeba płacić i przesyła te dane do systemu.
System e-TOLL jest obowiązkowy dla wszystkich pojazdów samochodowych oraz zespołów pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, a także dla autobusów niezależnie od ich dopuszczalnej masy całkowitej. Dostępny jest również dla pojazdów lekkich na dwóch odcinkach autostrad A2 (Konin-Stryków) oraz A4 (Wrocław-Sośnica).
Na każdym z odcinków trasy można oszczędzić wiele czasu montując w samochodzie lokalizator GPS. Trzeba jednak pamiętać, że to rozwiązanie ma zastosowanie wyłącznie na odcinkach państwowych.
Dotyczy odcinków państwowych: A2 (Konin-Stryków) oraz A4 (Wrocław-Sośnica). E-bilet można zakupić na oficjalnej stronie rządowej. Aby system płatności zarejestrował przejazd, konieczne jest podpięcie karty płatniczej, doładowanie konta kwotą 20 zł oraz włączenie aplikacji na czas od wjazdu przez bramki autostradowe aż do zjechania przez kolejne. Niezbędne jest także uzupełnienie danych pojazdu w ustawieniach aplikacji. Ponadto lokalizator GPS w smartfonie musi pozostać przez cały czas uruchomiony.
Od lutego 2023 roku obowiązywać będą nowe minimalne wymagania techniczne aplikacji e-TOLL.
Aplikacja zużywa mnóstwo zasobów w telefonie, słabsze urządzenia niestety nie spełnią naszych oczekiwań. Według najnowszych informacji Ministerstwa Finansów, aplikacje e-TOLL PL i e-TOLL PL Bilet wkrótce otrzymają dużą aktualizację, w wyniku której starsze, kilkuletnie smartfony stracą do niej dostęp.
Od 1 lutego 2023 roku dostęp do oprogramowania będą mieli właściciele telefonów z systemami Android 8.0 i nowszy, a także iOS 14 i nowszy.
Płatne drogi w Polsce
Nie istnieje jednolita stawka za przejazd 1 km autostradą, ponieważ płatne drogi w Polsce są zarządzane nie tylko przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad, ale również przez prywatnych zarządców, czyli koncesjonariuszy. W efekcie autostrady mają zarówno odcinki koncesyjne, którymi przejazd zazwyczaj jest droższy, gdyż ich utrzymanie nie jest dotowane z budżetu państwa i opłaty zawierają 23% VAT, oraz odcinki publiczne, na których obowiązujące stawki są kwotami netto.
Od dnia 1 października 2021 roku opłata elektroniczna za przejazd płatnymi drogami krajowymi dla pojazdów ciężkich (autobusy, pojazdy samochodowe i zespoły pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej większej niż 3,5 tony) jest obowiązkowa i możliwa tylko przez system e-TOLL. Tak więc wszyscy użytkownicy muszą zarejestrować się w e-TOLL i wybrać jedno z urządzeń do przekazywania danych geolokalizacyjnych – urządzenie pokładowe OBU On Boart Unit, zewnętrzny system lolalizacji(ZSL) lub aplikację mobilną e-TOLL PL. Można skorzystać z listy dopuszczonych do użytku urządzeń dostępnych w sieci dystrybucji Ministerstwa Finansów lub zaopatrzyć się w urządzenie bezpośrednio u operatora OBU/ZSL.
Nowe stawki od 1 stycznia 2023 r.
Zmianie ulegają opłaty za przejazd po płatnych odcinkach dróg dla pojazdów ciężkich. Minister Infrastruktury opublikował obwieszczenie w sprawie ustalenia wysokości stawek opłaty elektronicznej za przejazd drogami płatnymi dla pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony. Opłaty będą wyższe od 3 do 8 groszy za kilometr. Wymienione opłaty nie będą pobierane od właścicieli samochodów osobowych, motocykli, a także od właścicieli pojazdów ciężkich zarejestrowanych poza granicami Polski.
Kara za brak opłaty?
Brak biletu upoważniającego do przejazdu autostradą grozi mandatem w wysokości 500 zł. Kontrole na płatnych odcinkach przeprowadzane są za pomocą kamer, które znajdują się na wjazdach oraz zjazdach z odcinków. Na trasie można też spotkać tzw. lotne kontrole, czyli pracowników Krajowej Administracji Skarbowej. Co ważne, kara grozi także w sytuacji, gdy telefon nam się po prostu rozładuje lub straci zasięg GPS. Pechowi kierowcy mogą jednak uiścić opłatę wstecz, maksymalnie po 36 godzinach od przejazdu. Kara grozi również za podróżowanie z tablicami rejestracyjnymi umieszczonymi niezgodnie z wymaganiami, zdjętymi lub przysłoniętymi. W przypadku nałożonej kary mamy dwa tygodnie na jej opłacenie od chwili wystawienia.
WIĘCEJ INFORMACJI
Sieć dróg i płatne odcinki